SRC 5 TEHLİKELİ MADDE TAŞIMACILIĞI
SRC-5(ADR) Belgesi,Tehlikeli mal taşıyan ve SRC-3 veya SRC-4 belgelerinden birine sahip olan sürücülerin alması gereken mesleki yeterlilik belgesidir. Yanıcı ve patlayıcı her türlü madde taşıyan araçlar ile atık madde taşıyan tüm araçların sürücüleri SRC- 5 belgesi almak zorundadırlar.
SRC 5 Belgesinin süresi
SRC 5 Belgesinin geçerlilik süresi 5 (beş) yıldır.
SRC 5 Belgesi sahiplerinin, belgelerinin geçerlilik süresinin bitiminden önceki 6 (altı) ay içinde yenileme eğitimine katılmaları ve bu eğitimler sonunda Bakanlıkça düzenlenecek sınavda başarılı olmaları halinde mevcut belgenin geçerlilik tarihinin bitiminden itibaren beş yıl süreyle geçerli olmak üzere yeni SRC 5 Belgesi verilir.
SRC 5 Belgesinin yeniden düzenlenmesi
Kaybedilen veya yıpranması nedeniyle kullanılamayacak hale gelen SRC 5 Belgeleri, ilgilinin talep etmesi halinde ücreti karşılığında yeniden düzenlenir.
Tehlikeli madde taşımacılığı eğitimi;
SRC5 ADR Temel Eğitimi: ADR Temel Eğitimi en az 18 saat teorik, 1 saati uygulama olmak üzere toplam 19 ders saati olarak asgari aşağıdaki hususları içerir:
1) Tehlikeli malların taşınmasına ilişkin genel hükümler,
2) Başlıca tehlikeli madde sınıfları,
3) Atık naklinin denetlenmesinde çevrenin korunmasına ilişkin bilgiler,
4) Farklı tehlikeli madde sınıfları için geçerli olan önleyici ve güvenlik tedbirleri,
5) Kaza sonrasında yapılması gerekenler (ilk yardım, yol güvenliği, koruyucu donanımın kullanımına dair temel bilgi, yazılı talimat vb.),
6) İşaretleme, etiketleme, levhalama ve turuncu renkli ikaz levhası kullanımı ve özellikleri,
7) Tehlikeli malların taşınması esnasında şoförün yapması ve yapmaması gerekenler,
8) Taşıt üzerindeki teknik teçhizatın çalıştırılma yöntemleri ve amaçları,
9) Aynı taşıtta veya konteynerde karışık yüklemeye ilişkin yasaklar,
10) Tehlikeli malların yüklenmesi ve boşaltılması esnasında alınacak tedbirler,
11) Hukuki sorumluluklara ilişkin genel bilgiler,
12) Çok-Modlu taşımacılık faaliyetlerine ilişkin bilgiler,
13) Deniz ve Hava Limanlarına tehlikeli yük getiren veya limanlardan yük alan araç sürücülerine yönelik ilgili Uluslararası sözleşmeler kapsamında genel bilgiler,
14) Paketlerin elleçlenmesi ve istiflenmesi,
15) Tünellerde trafik kısıtlamaları ve tünellerde davranış talimatları (kazaların önlenmesi, güvenlik, yangın veya diğer acil durumlarda alınması gereken önlemler vb.),
16) Güvenlik bilinci (özellikle terör olaylarına ilişkin),
17) Yükleme emniyetine ilişkin genel hükümler,
18) Yükleme emniyetini sağlayan ekipmanların tanıtımı,
19) Tehlikeli mal taşımacılığı yapan araçlarda bulunması gereken evrakların tanıtımı,
SRC5 ADR Tank Eğitimi: ADR Temel Eğitimini tamamlayanların katılabileceği ADR Tank Eğitimi en az 12 saat teorik, 1 saati uygulama olmak üzere toplam 13 ders saati olarak asgari aşağıdaki hususları içerir.
1) Yükün hareketleri de dahil olmak üzere, yolda bulunan taşıtların davranışları,
2) Taşıtların özel gereklilikleri,
3) Çeşitli ve farklı doldurma ve boşaltma sistemleriyle ilgili genel teorik bilgi,
4) Bu taşıtların kullanımında uygulanabilir ilave özel şartlar (tip onay belgeleri, onay işareti, levhalama ve turuncu renkli ikaz levhası vb).
SRC5 ADR Sınıf 1 Eğitimi: ADR Temel Eğitimini tamamlayanların katılabileceği ADR Sınıf 1 Eğitimi en az 8 ders saati olmak üzere asgari aşağıdaki hususları içerir.
1) Patlayıcı ve piroteknik maddelere ve nesnelere ilişkin özel tehlikeler,
2) Sınıf 1’e giren maddelerin ve nesnelerin birlikte yüklenmesine ilişkin özel gereklilikler.
SRC5 ADR Sınıf 7 Eğitimi: ADR Temel Eğitimini tamamlayanların katılabileceği ADR Sınıf 7 Eğitimi en az 8 ders saati olmak üzere asgari aşağıdaki hususları içerir.
1) İyonlaştırıcı radyasyona ilişkin tehlikeler,
2) Radyoaktif malzemelerin ambalajlanması, elleçlenmesi, birlikte yüklenmesi ve istiflenmesine ilişkin özel gereklilikler,
3) Radyoaktif malzeme taşıyan araçların karıştığı bir kaza durumunda alınacak özel tedbirler.
(2) Tehlikeli madde taşımacılığı Yenileme Eğitimleri:
a) Yenileme Eğitimleri düzenli aralıklarla devam edilen bilgi yenileme programları olup, şoförlerin bilgilerini güncelleştirme amacına hizmet edecek, yeni teknik, yasal düzenleme ve tehlikeli maddelerle ilgili gelişmeleri kapsar.
b)Yenileme Eğitimleri, SRC5 ADR Temel Eğitimin yarısı olan 19 saatin (ilk temel veya ilk uzmanlık eğitimleri için) en az yarısı kadar olacaktır.
SRC 5 Belgesi sahibi olma zorunluluğu
(1) Tehlikeli madde taşıyan tüm araç şoförlerinin, taşıyacakları yük sınıfına uygun olarak,SRC5 belgesi için yetkilendirilmiş eğitim kurumlarında eğitimlere katılıp ve sınavda başarılı olarak uygun SRC 5 Belgesi sahibi olmaları zorunludur.
(2) 19 saat ( “ADR Temel Eğitimi ”SRC5 Belgesi) alarak, Bakanlığın açmış olduğu SRC 5 Mesleki Yeterlilik Eğitimi Sınavında başarılı olan sürücüler, sahip oldukları SRC 5 Belgesi ile tehlikeli maddelerin dökme veya paketli olarak taşınması için ön görülen araçları kullanabilirler.
3) SRC5 Belgesi (ADR) için ilave 13 saat “ADR Tank Eğitimi “ alarak, Bakanlığın açmış olduğu SRC 5 Mesleki Yeterlilik Eğitimi Sınavında başarılı olan sürücüler, sahip oldukları SRC 5 Belgesi ile tehlikeli maddelerin tank içinde taşınması için ön görülen araçları da kullanabilirler.
(4) SRC5 Belgesi (ADR) için ilave 8 saat “ADR Sınıf 1 Eğitimi ” alarak, Bakanlığın açmış olduğu SRC 5 Mesleki Yeterlilik Eğitimi Sınavında başarılı olan sürücüler, sahip oldukları SRC 5 Belgesi ile Sınıf 1 kapsamındaki maddelerin (patlayıcı maddelerin veya nesnelerin) taşınması için öngörülen araçları da kullanabilirler.
(5) SRC5 Belgesi (ADR) için ilave 8 saat “ADR Sınıf 7 Eğitimi ” alarak, Bakanlığın açmış olduğu SRC 5 Mesleki Yeterlilik Eğitimi Sınavında başarılı olan sürücüler, sahip oldukları SRC 5 Belgesi ile Sınıf 7 kapsamındaki maddelerin (radyoaktif malzemelerin ) taşınması için öngörülen araçları da kullanabilirler.